خشکی واژن و علت آن و راه های درمان آن با روغن های گیاهی

خشکی واژن چیست؟

یکی از رایج‌ترین و در عین حال آزاردهنده‌ترین بیماری‌ها در بین بانوان خشکی واژن یا آتروفی واژن (Vaginal atrophy) است که به علت های مختلفی بروز می کند.بیشتر افراد تصور می کنند که خشکی واژن مخصوص زنان یائسه است در صورتیکه کاملا در اشتباه هستند، و این بیماری زنان بالغ را نیز درگیر می کند.در حالت عادی واژن به علت ترشح هورمون زنانه استروژن مرطوب است،و این رطوبت برای زنان مزایای زیادی دارد که مهمترین آن جلوگیری از زخم مهبل است.در بعضی موارد امکان دارد تولید هورمون در بدن کاهش پیدا می کند که موجب خشکی واژن می شود.واین خشکی موجب نازکی و خشکی و کاهش انعطاف می شود.

علائم و نشانه‌های ابتلا به خشکی واژن :

خانم های که به بیماری خشکی واژن مبتلا می شوند دارای علائم خاصی هستند،که منجر به تشخیص سریع و کمک به درمان می کند این علائم عبارتند از؛

• تنگی واژن
• لذت نبردن در هنگام رابطه زناشویی
• احساس درد شدید در حین انجام رابطه زناشویی
• خونریزی و ایجاد زخم در واژن بعد از اتمام رابطه زناشویی
• احساس خارش شدید مهبل
• دفع ادار همراه با درد و سوزش
• افزایش عفونت رحمی
• کاهش میل جنسی
• تکرر ادرار
• التهاب واژن
• نازک شدن لبه‌های خارجی واژن
• ایجاد آکنه و جوش‌های پوستی
• کاهش اعتماد به نفس جنسی
• گر گرفتگی و تعریق شبانه در زنان یائسه
• بی‌خوابی و خستگی در زنان یائسه

نمی توان گفت تمام بانوان مبتلا به خشکی واژن دارای این علائم هستند، ولی ممکن است، بعضی از علائم را داشته باشند،و علامت خاصی نداشته باشند،و رنج بکشند اما بیشتر خانم هایی که به خشکی واژن مبتلا هستند از علائم ذکر شده رنج می برند.

علت خشکی واژن :

خشکی واژن به علت کاهش میزان ترشح استروژن به وجود می آید،اما علت کاهش استوژن چیست؟ با ما همراه باشید تا علت کاهش ترشح استروژن را معرفی کینم؛

• شیمی درمانی
• پرتو درمانی
• رادیوتراپی
• برداشتن رحم و تخم‌دان‌ها
• افزایش میزان هورمون هیپرپرولاکتینمی یا هورمون شیر در بدن
• استرس
• مشکلات روحی
• کاهش رطوبت بدن به علت مصرف داروهای تاموکسفین، مدروکسی پروژسترون و داروهای مشابه
• زایمان
• یائسگی

علاوه بر  موارد ذکر شده کاهش ترشح هورمون استروژن علت ها یدیگری دارد که عبارتند از؛

• مصرف دخانیات که موجب یائسگی زودرس می شود که یکی از علت های اصلی خشکی واژن است.
• انجام حرکات ورزشی شدید و سنگین
• دوش واژینال و شست‌وشوی بیش از حد واژن که موجب برهم زدن تعادل ph مهبل،می شود.
•  استفاده بیش از حد از کاندوم مردانه توسط شریک جنسی در عده ای از خانم‌ها آن‌ها و تماس بدن با مواد تاخیری موجب خشکی واژن، می شود
• بیماری خود ایمنی به نام سندرم شوگران یکی از علت های خشکی محیط واژن می باشد.

خطرات و پیامدهای خشکی واژن :

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های دستگاه تولید مثل در بانوان واژن است و نقش بسیار مهمی در تولید مثل و بقای فرد دارد،در حالت عادی لایه ای از ترشحات طبیعی محیط واژن را می پوشاند که موجب قلیایی شدن واژن می شود،ولی کاهش میزان ترشح استروژن موجب خشکی واژن می شود که این حالت موجب می شود اسپرم در محیط واژن خشک زنده نماند،و در نتیجه قدرت باروری کاهش پیدا می کند.ضمنا خشکی واژن موجب نازک شدن واژن می شود که در زمان رابطه زناشویی موجب درد و خونریزی می شود.

روش‌های تشخیص خشکی واژن :

عموما زن ها بعد از مشاهده علائم خشکی واژن برای تشخیص دقیق تر به پزشک مراجعه می کنند،هر چند روش های زیادی برای تشخیص وجود دارد،ولی بهترین راه معاینه واژینال است، که توسط پزشک و ماما انجام می گیرد،و در صورت مشاهده زخم و رنگ پریدگی در مهبل تشخیص به خشکی واژن می دهد، جدای از معانه واژینال راه های دیگری برای تشخیص آتروفی وجود دارد که عبارتند از ؛

• انجام آزمایش هورمون استروژن بدن که با اندازه گیری آن در صورت کم بودن میزان استروژن خشکی مهبل اتفاق می افتد.
•  انجام سونوگرافی برای تشخیص و اندازه گیری ضخامت دیواره واژن و در صورت مشاهده کاهش ضخامت آن نسبت به اندازه معمولی، تشخیص به خشکی واژن داده می‌شود.
• انجام تست پاپ اسمیر از دیگر راه های پی بردن به آتروفی است.
• با انجام آزمایش ادرار نیز می‌توان پی به خشکی واژن برد.

درمان پزشکی آتروفی واژن :

درمان خشکی واژن با لیزر :

روش های مختلفی را پزشکان برای درمان خشکی مهبل تجویز می‌کنند که تقریباعملکرد همه آن‌ها شبیه به یکدیگر است.

باید درمان خشکی واژن باید داروها تحت نظر پزشک انجام شود،چون مصرف بیش از اندازه دارو موجب افزایش ترشح استروژن در بدن می شود که خطراتی برای بدن دارد.از جمله این بیماری ها می توان به سرطان سینه اشاره کرد.

از مهم‌ترین راه های درمان‌های خشکی واژن عبارتند از:

ژل‌های مرطوب‌کننده محیط واژن:

یکی از راه های موقتی و فوری درمان خشکی واژن استفاده از ژل لوبریکانت است،اثر این ژل تا چند هفته ماندگاری دارد،این ژل عوارضی ندارد ولی ممکن است بعضی از بانوان به این ژل حساسیت داشته باشند،و عوارضی همچون سوژش و خارش را به دنبال داشته باشد.

استروژن‌های موضعی :

همانطور که میدانید یکی از دلایل اصلی خشکی واژن کاهش استروژن در بدن است،که پزشکان برای درمان از استروژن موضعی استفاده می کنند،این درمان نسبت به درمان های خوراکی دارای عوارض کمتری است،استروژن های واژینال عبارتند از؛

• استفاده از کرم‌ها و پماد از مهم‌ترین روش های درمان‌ موضعی افزایش استروژن در بدن به شمار می‌روند.

این کرم‌ و پمادها در انواع مختلف در دسترس قرار دارد ولی نحوه عملکرد همه آنها یکسان است،به عنوان نمونه استفاده و طریقه مصرف کرم  واژینالequin مثل دیگر پمادهای واژینال با استفاده از اپلیکاتور است.

• یکی دیگر از راه های درمان موضعی آتروفی واژن حلقه استروژن واژینال است که مقدار مناسبی از استروژن را آزاد کرد و موجب مرطوب کردن محیط واژن می شود، این حلقه‌ها در داخل واژن ویژه  قرار داده می‌شوند و در هنگام رابطه زناشویی یا پریود شدن نیازی به تعویض ندارد.ولی بهترین زمان تعویض سه ماه بعد از تاریخ گذاشتن آن است.
•  یکی دیگر از درمان‌های خشکی مهبل استفاده از شیاف واژینال استروژن است که به درمان خشکی واژن قبل از عادت ماهیانه و قبل از رابطه زناشویی کمک فراوانی  می‌کند.

استروژن خوراکی :

بعد از تشخیص خشکی واژن، پزشک قرص ها و کپسول های خوراکی برای بیمار تجویز می کند، که مصرف کپسول ها موجب افزایش استروژن در بدن می شود،که موجب مرطوب شدن واژن می شود،استفاده بیش از حد از این قرص ها موجب بروز بیماری هایی مانند سرطان سینه و یا لخته شدن خون می شود،و افرادی که از استروژن موضعی استفاده می کنند،نمی توانند از استروژن خوراکی به طور همزمان استفاده کنند.

کربوکسی تراپی :

یکی از روش‌های درمانی که توسط پزشکان تجویز می شود،کربوکسی تراپی است.در این روش درمانی میزان مشخصی گاز دی اکسید کربن به داخل واژن تزریق می شود،که موجب درمان خشکی واژن می شود.

لیزر :

یکی از راه های درمان فوری برای خشکی واژن درمان لیزر است،درحال حاضر بهترین و سریع ترین راه درمان استفاده از لیزر است،که موجب درمان سلول های آسیب دیده و درمان خشکی واژن می باشد.

درمان سنتی خشکی واژن :

تعداد زیادی از بانوان ترجیح می دهند که خشکی واژن خود را با استفاده از روش های سنتی و خانگی درمان کنند،یکی از این راه ها که برای ریشه کنی این بیماری از عسل استفاده می کنند،اما بعضی از راه های طب سنتی و درمان خانگی عبارتند از ؛

انجام ورزش‌های کف لگن :

انجام حرکات ورزش های کف لگن موجب افزایش قدرت ماهچیه های بدن می شود،چون کاهش استروژن موجب ضعف ماهیچه ها و خشکی واژن می شود،و انجام این ورزش ها به درمان خشکی واژن کمک فراوانی می کند.

اجتناب از شوینده‌های شیمیایی :

استفاده از شوینده های معطر و قوی موجب خشکی واژن می شود، مخصوصا شست و شوی واژن با شوینده های قوی که دارای ph اسیدی هستند موجب خشک شدن واژن می شود.

رابطه جنسی مرتب و مکرر :

یکی از راه های درمان اصلی و خانگی می توان به برقراری زیاد و مکرر رابطه زناشویی می باشد،چون موجب تحریک و مرطوب شدن مهبل می شود.

مصرف فیتواستروژن :

برای درمان خشکی واژن می توانید از مصرف مواد غذایی حاوی فیتواستروژن کمک بگیرید،این ماده غذایی بیشتر در دانه های روغنی همانند، مغزها و سویا وجود دارد،و بهترین راه برای جلوگیری از تشدید این بیماری باید خانم ها مصرف غذاهای سودازا مانند گوشت گاو،چای و مواد غذایی شبیه خودداری کنند.

بیشتر متخصصان طب سنتی از روش‌های طبیعی مانند درمان خشکی واژن با عسل، آلوئه‌ وراء، گزنه، روغن زیتون و سایر درمان‌های سنتی،را توصیه می کنند که هیچ عارضه ای ندارد.